نقش پروبیوتیک‌ها در پیشگیری از کولیت و اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک: کارآزمایی بالینی

زمینه: کلستریدیوم دیفیسیل عامل اصلی اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک در سیستم بیمارستانی است و امروزه استفاده از پروبیوتیک برای پیشگیری و درمان اسهال و کولیت ناشی از آنتی‌بیوتیک در حال افزایش است. در این مطالعه تأثیر پروبیوتیک لاکتوباسیلوس کواگولانس در پیشگیری از اسهال و کولیت ناشی از آنتی‌بیوتیک مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: در این کارآزمایی بالینی دو سوکور، 300 بیمار بستری در بیمارستان ولی‌عصر (عج) اراک که تحت درمان آنتی‎بیوتیکی قرار داشتند، با توجه به معیارهای ورود و خروج مطالعه، به‌صورت تصادفی به دو گروه مورد (قرص پروبیوتیک، 100میلی‎گرم در روز) و شاهد (پلاسبو) تقسیم شدند. مداخله مورد نظر از زمان شروع درمان آنتی‌بیوتیکی تا یک هفته پس از قطع آن ادامه داشت. به همه بیماران اطلاعاتی از علائم کولیت داده شد و علائم بالینی کولیت و بروز اسهال احتمالی و نتایج تست بررسی توکسین کلستریدیوم در مدفوع بیماران مبتلا به اسهال در دو گروه مورد و شاهد ثبت و مقایسه گردید. بعد از جمع‌آوری داده‌ها، اطلاعات توسط نرم‌افزار آماری SPSS ویرایش 16 با استفاده از آزمون‌های آماری مناسب تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک در گروه مورد و شاهد به‌ترتیب 10 نفر (6/6 درصد) گروه پروبیوتیک و 16 نفر (6/10 درصد) بود. میزان بروز اسهال و تعدد نمونه‌های مدفوع آلوده به کلستریدیوم دیفیسیل بین دو گروه مورد و شاهد تفاوت معنی‌داری نداشت. تعداد موارد مبتلا به علائم کولیت ناشی از آنتی‌بیوتیک در گروه مورد و شاهد به ترتیب 34 نفر (8/22 درصد) و 86 نفر (57 درصد) بود که به‌صورت معنی‌داری در گروه مورد کمتر بود (001/0>p). نتیجه‌گیری: استفاده از پروبیوتیک لاکتوباسیلوس تأثیر معنی‌داری در کاهش اسهال ناشی از آنتی‌بیوتیک نداشته اما پروبیوتیک باسیلوس کواگولانس می‎تواند سبب کاهش علائم کولیت ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک گردد.